Chụp X-quang là một trong các kỹ thuật chẩn đoán hình ảnh thông dụng hiện nay. Liệu, chụp X-quang có phát hiện bệnh thoát vị đĩa đệm không? Cách chụp X-quang thoát vị đĩa đệm như thế nào?… Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn đọc giải quyết được những thắc mắc này.
Mục lục
- Chụp X-quang có phát hiện bệnh thoát vị đĩa đệm được không?
- Khi nào nên chụp X-quang thoát vị đĩa đệm?
- Quy trình chụp X-quang thoát vị đĩa đệm như thế nào?
- Hình ảnh chụp X-quang thoát vị đĩa đệm theo từng vị trí
- Ưu nhược điểm của chụp X-quang thoát vị đĩa đệm
- Lưu ý khi chụp X-quang thoát vị đĩa đệm
- An Kiện Vương – giải pháp mới cho bệnh nhân thoát vị đĩa đệm!
Chụp X-quang có phát hiện bệnh thoát vị đĩa đệm được không?
Thoát vị đĩa đệm là bệnh lý xương khớp mạn tính, xảy ra khi bao xơ đĩa đệm bị thoái hóa, nứt rách khiến cho nhân nhầy bên trong thoát ra ngoài. Khối thoát vị chèn ép lên dây thần kinh gây đau nhức, tê cứng, khó chịu. Nếu không phát hiện sớm và điều trị đúng cách, người bệnh có thể gặp phải nhiều biến chứng nghiêm trọng như hạn chế khả năng vận động, rối loạn cảm giác, rối loạn chức năng đại tiểu tiện, thậm chí là bại liệt suốt đời.
Chẩn đoán hình ảnh là phương pháp có vai trò quan trọng trong việc chẩn đoán chính xác bệnh cũng như mức độ thoát vị đĩa đệm trên bệnh nhân. Trong số đó, chụp X-quang cũng là một kỹ thuật có thể được áp dụng cho bệnh nhân thoát vị đĩa đệm.

Chụp X-quang là phương pháp sử dụng các chùm tia X có năng lượng bức xạ cao, đi xuyên qua mô mềm và các thành phần dịch cơ thể, để tạo ra hình ảnh. Đây là phương pháp có thể chụp từ bên ngoài mà vẫn cho biết được những thay đổi bên trong cơ thể của các cơ quan, xương khớp. Các mô đặc như xương sẽ cản trở sự truyền qua của tia X nên có thể thu được hình ảnh xương khớp rõ ràng sau khi chụp.
Câu hỏi đặt ra là chụp X-quang có phát hiện thoát vị đĩa đệm hay không?
Như đã đề cập ở trên, bệnh thoát vị đĩa đệm xảy ra do nhân nhầy thoát ra khỏi bao xơ gây chèn ép, khiến chúng lệch khỏi vị trí bình thường. Bởi vậy, đối với trường hợp thoát vị đĩa đệm giai đoạn nhẹ, nhân nhầy chưa hoàn toàn thoát ra ngoài, cấu trúc xương sống ít bị ảnh hưởng nên chụp X-quang không thể phát hiện được bệnh.
Chụp X-quang chỉ cho biết hình ảnh gián tiếp của thoát vị đĩa đệm chứ không cho biết hình ảnh trực tiếp của thoát vị đĩa đệm. Bởi vậy, kỹ thuật chụp X-quang không thể chẩn đoán được chính xác 100% tình trạng bệnh. Bác sĩ có thể sử dụng hình ảnh chụp X-quang để chẩn đoán bệnh tạm thời. Riêng với thoát vị đĩa đệm thể vào trong thân đốt sống, hình ảnh chụp X-quang cho kết quả tương đối chính xác.
☛ Tham khảo thêm: Tiêu chuẩn chẩn đoán thoát vị đĩa đệm!
Khi nào nên chụp X-quang thoát vị đĩa đệm?

Trong giai đoạn đầu, bệnh nhân thoát vị đĩa đệm xuất hiện các triệu chứng không điển hình và thường dễ nhầm lẫn với các bệnh lý cột sống khác. Khi có các dấu hiệu dưới đây, người bệnh có thể tới các cơ sở y tế uy tín chụp X-quang thoát vị đĩa đệm.
- Đau nhức lan xuống các chi: Ban đầu các cơn đau nhức xuất hiện tạo vùng cổ hoặc lưng, sau đó lan dần sang bả vai, tay chân. Các cơn đau có thể âm ỉ kéo dài hoặc trở nên dữ dội khi người bệnh vận động mạnh, đi lại.
- Tê bì tay chân: Triệu chứng này thường xuất hiện khi khối thoát vị đã chèn ép lên các dây thần kinh. Ngoài triệu chứng tê bì, người bệnh thường có cảm giác như kiến bò trong người, rối loạn cảm giác dọc theo đường đi của dây thần kinh bị chèn ép.
- Đau nhức tăng dần: Đối với mỗi bệnh nhân, mức độ biểu hiện bệnh thoát vị đĩa đệm là khác nhau. Vì vậy, khi thấy các cơn đau nhức (đặc biệt ở vùng cổ và thắt lưng), tê bì, yếu cơ ngày càng tăng lên khiến việc vận động trở nên khó khăn hơn thì người bệnh cũng nên đi chụp X-quang.
- Rối loạn vận động ruột, bàng quang: Đây là triệu chứng điển hình cho biết thoát vị đĩa đệm trở nên nghiêm trọng hơn. Người bệnh có thể xuất hiện các biểu hiện như bí tiểu, són tiểu, tiểu tiện không tự chủ,…
- Yếu cơ, teo cơ: Đây là dấu hiệu xuất hiện khi thoát vị đĩa đệm đã chuyển sang giai đoạn nặng. Người bệnh gặp khó khăn trong việc đi lại, vận động. Sự chèn ép kéo dài làm cho các mô cơ không được nuôi dưỡng đầy đủ, lâu dần dẫn tới teo cơ và người bệnh có thể mất khả năng vận động suốt đời.
Quy trình chụp X-quang thoát vị đĩa đệm như thế nào?

Thực tế, quy trình chụp X-quang thoát vị đĩa đệm khá đơn giản. Thông thường, quá trình chụp chỉ diễn ra trong khoảng 5 đến 10 phút. Các bước tiến hành như sau:
Bước 1: Chuẩn bị
Sau khi được thăm khám lâm sàng và chỉ định chụp X-quang cột sống, người bệnh tới phòng chụp. Tại đây, bệnh nhân sẽ được yêu cầu cởi bỏ trang sức đeo trên người hoặc quần áo có đính kim loại để tránh làm ảnh hưởng đến kết quả chụp.
Nếu trong cơ thể người bệnh có chứa các thiết bị y tế từ cuộc phẫu thuật trước đó như van tim nhân tạo, khớp nhân tạo,… người bệnh cần thông báo với bác sĩ để có hướng xử lý. Trường hợp người bệnh cần dùng chất cản quang để cải thiện chất lượng ảnh chụp X-quang, bác sĩ sẽ tiêm chất cản quang vào khoang dưới nhện trước khi tiến hành chụp.
Bước 2: Tiến hành chụp
Sau khi đã chuẩn bị đầy đủ theo yêu cầu, người bệnh sẽ được tiến hành chụp X-quang. Đối với thoát vị đĩa đệm, kỹ thuật viên chụp X-quang sẽ yêu cầu người bệnh nằm nghiêng hoặc đứng thẳng. Trong quá trình chụp, người bệnh nên giữ tư thế bất động để hình ảnh thu được rõ ràng nhất.
Quá trình chụp kết thúc khi kỹ thuật viên hài lòng với hình ảnh thu nhận được sau khi chụp.
Bước 3: Nhận kết quả
Chụp X-quang thoát vị đĩa đệm thường cho kết quả ngay sau khi chụp. Bác sĩ sẽ xem xét kết quả, đưa ra chẩn đoán, hướng dẫn điều trị hoặc chỉ định thêm các xét nghiệm bổ sung như chụp cộng hưởng từ MRI, chụp CT nếu cần.
Hình ảnh chụp X-quang thoát vị đĩa đệm theo từng vị trí
Hình ảnh chụp X-quang thoát vị đĩa đệm có một số tác dụng như:
- Chẩn đoán thoát vị đĩa đệm khi khối thoát vị chèn ép lên dây thần kinh, gây biến dạng đốt sống, hẹp khoang liên đốt sống.
- Khi tiêm thêm chất cản quang, hình ảnh X-quang có thể cho phép quan sát gián tiếp tình trạng nhân nhầy chèn dây thần kinh, chèn ép tủy sống. Tuy nhiên, các chất này có thể ảnh hưởng xấu đến sức khỏe bệnh nhân.
- Cho biết tư thế cột sống, giúp bác sĩ suy đoán được những biểu hiện đầu tiên của bệnh lý thoái hóa đốt sống cổ, thắt lưng.
- Phát hiện cột sống mất đường cong sinh lý hoặc đốt sống có hình dạng bất thường.
Dưới đây là một số hình ảnh chụp X-quang thoát vị đĩa đệm theo từng vị trí người bệnh có thể tham khảo:


Ưu nhược điểm của chụp X-quang thoát vị đĩa đệm
Hiện nay có một số kỹ thuật chẩn đoán hình ảnh thoát vị đĩa đệm khác được áp dụng như chụp cộng hưởng từ, chụp cắt lớp, chụp cản quang bao rễ dây thần kinh,… Mỗi kỹ thuật đều có ưu nhược điểm riêng. Dưới đây là các ưu nhược điểm của chụp X-quang thoát vị đĩa đệm.
Ưu điểm:
- Không chỉ có vai trò trong chẩn đoán thoát vị đĩa đệm, hình ảnh chụp X-quang còn giúp phát hiện các tình trạng như gãy xương, trượt hay xẹp đốt sống.
- Chi phí ít tốn kém so với các phương pháp khác nên đây là lựa chọn tối ưu cho những bệnh nhân có điều kiện kinh tế chưa tốt, hoặc có vị trí địa lý quá xa so với các trung tâm y tế, bệnh viện lớn.
Nhược điểm:
- Phương pháp này có ít giá trị trong chẩn đoán chính xác mức độ thoát vị đĩa đệm bởi hình ảnh X-quang chỉ cho thấy những dấu hiệu gián tiếp.
- Phương pháp yêu cầu thiết bị, phòng chụp đạt tiêu chuẩn an toàn của Bộ Y tế, đội ngũ y bác sĩ có chuyên môn.
- Lạm dụng chụp X-quang quá nhiều với cường độ mạnh có thể gây ảnh hưởng chức năng sinh lý, tăng nguy cơ đột biến tế bào.
Lưu ý khi chụp X-quang thoát vị đĩa đệm

Để đạt được hiệu quả và đảm bảo an toàn trong quá trình chụp X-quang thoát vị đĩa đệm, người bệnh cần lưu ý một số vấn đề sau:
- Phụ nữ có thai không nên chụp X-quang thoát vị đĩa đệm vì tia X có năng lượng bức xạ cao có thể bị giữ lại một phần trong cơ thể và gây ảnh hưởng đến sự phát triển bình thường của thai nhi, thậm chí là gây dị tật thai.
- Người bệnh có tiền sử mắc các bệnh liên quan đến tim mạch hoặc đã từng làm các phẫu thuật tim mạch nên tham khảo ý kiến của bác sĩ trước khi tiến hành chụp X-quang.
- Trước khi chụp X-quang, người bệnh không nên sử dụng các chất kích thích như rượu, bia, thuốc lá,… để tránh làm ảnh hưởng đến kết quả chụp.
- Mặc dù chụp X-quang không quá phức tạp nhưng để phòng ngừa rủi ro, người bệnh nên thực hiện tại các cơ sở khám chữa bệnh uy tín, ưu tiên cơ sở có chuyên khoa xương khớp.
- Sau khi nhận kết quả chụp X-quang, người bệnh nên hợp tác tốt với bác sĩ để nhanh chóng cải thiện tình trạng bệnh lý.
An Kiện Vương – giải pháp mới cho bệnh nhân thoát vị đĩa đệm!
Để cải thiện nhanh chóng triệu chứng đau nhức, khó chịu do thoát vị đĩa đệm gây ra, người bệnh có thể sử dụng An Kiện Vương – giải pháp an toàn, hiệu quả cho người thoát vị đĩa đệm.

Viên xương khớp An Kiện Vương là sự kết hợp của bộ ba Iridorforce™ (chiết xuất Móng quỷ), Myrliq™ (chiết xuất Một dược) và Nhũ hương:
Iridorforce™: Có hàm lượng hoạt chất Harpagoside cao nhất thị trường (đạt tới 40%, gấp 20 lần so với chiết xuất Móng quỷ thông thường). Đây là hoạt chất có tác dụng hỗ trợ giảm đau nhức, sưng viêm tốt. Đồng thời giúp thúc đẩy quá trình tổng hợp chất nền sụn khớp như glycosaminoglycan, acid hyaluronic giúp làm lành lớp màng sụn, từ đó cải thiện khả năng vận động cho bệnh nhân.
Myrliq™: Được chiết xuất bằng công nghệ CO2 siêu tới hạn, thu được hoạt chất Furanodiens rất cao và không tồn dư tạp chất. Hoạt chất này đã được chứng minh tác dụng giảm đau tại chỗ, trong đó có thoái hóa xương khớp, thoát vị đĩa đệm.
Nhũ hương: Đáng chú ý là thành phần boswellic acid (BA) trong nhựa mủ Nhũ hương có tác dụng ngăn ngừa phản ứng viêm theo cơ chế ức chế các yếu tố trung gian gây viêm. Đồng thời, Nhũ hương còn có tác dụng làm chậm quá trình thoái giáng glycosaminoglycan, từ đó làm chậm quá trình thoái hóa xương khớp.
Sự kết hợp của các dược liệu quý giúp tạo nên tác dụng hiệp đồng. Điển hình là kết hợp Nhũ hương với Một dược giúp làm tăng hiệu quả giảm đau gấp 5 – 7 lần so với việc sử dụng đơn lẻ từng dược liệu. Ngoài ra, An Kiện Vương còn bổ sung các dưỡng chất tốt cho xương khớp, giúp nuôi dưỡng xương khớp khỏe mạnh và ngăn ngừa nguy cơ loãng xương.
Đặt giao An Kiện Vương về tận nhà bạn TẠI ĐÂY
BẤM VÀO ĐÂY để tìm nhà thuốc bán An Kiện Vương chính hãng gần nhất
Trên đây là những thông tin liên quan đến chụp X-quang thoát vị đĩa đệm. Đây là kỹ thuật chẩn đoán hình ảnh thông dụng và được áp dụng tại hầu hết cơ sở y tế. Tuy nhiên, để đạt được hiệu quả cũng như đảm bảo an toàn, người bệnh nên tham khảo thêm ý kiến của bác sĩ để lựa chọn được phương pháp chẩn đoán phù hợp.
Tài liệu tham khảo:
- https://medlatec.vn/tin-tuc/chup-x–quang-thoat-vi-dia-dem-co-chan-doan-benh-chinh-xac-khong-s154-n17492
- https://www.vinmec.com/vi/tin-tuc/thong-tin-suc-khoe/suc-khoe-tong-quat/chup-x-quang-co-phat-hien-thoat-vi-dia-dem-khong/
- https://tamanhhospital.vn/chup-x-quang/
- https://tamminhduong.com/benh-xuong-khop/x-quang-thoat-vi-dia-dem.html